Türkiye’de tarım ilacı olarak kullanılırken, bebek ve çocuklarda kalıcı hasara yol açtığı gerekçesiyle 2016 yılından beri yasak olan ‘klorpirifos’ maddesi, ihraç edilen sebze ve meyvenin iade edilmesindeki en önemli neden olarak ortaya çıktı.
Gıda Güvenliği ve Tarımsal Araştırmalar uzmanı Yrd. Doç. Dr. Bülent Şık, Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin ithal ettikleri gıda ürünlerini laboratuvarlarında test ettiğini belirterek, testlerde mevzuata aykırı zehirli kimyasal madde kalıntısı bulunan ürünlerin ülkeye sokulmadığını ve ihracatçı ülkeye geri gönderildiğini söyledi.
Yrd. Doç. Dr. Şık, “İhraç ettiğimiz ürünler en iyi ürünler ve daha kontrollü üretiliyor. İhraç ürünlerinde durum bu ise yurt içinde tüketilen ürünlerde çok daha büyük sorun var. Ürettiğimiz ürünlerin en fazla yüzde 7-8’ini ihraç ediyoruz. En fazla biber çeşitlerinde, asma yaprağı, domateste bu maddeyi görüyoruz” diye konuştu.
Yrd. Doç. Dr. Bülent Şık, yasaklanan bu maddenin çocuk ve bebeklere önemli zarar verdiğini vurgulayarak, çocukların beyin sistemini, sinir gelişimini olumsuz etkilediğine dikkati çekti. Yrd. Doç. Dr. Şık, “Çocuklarda dikkat eksikliği ve bilişsel sorunlara yol açan dünya genelinde 12 kimyasal madde var. Bu maddelerden biri de klorpirifos. Saygın bir tıp dergisinde yayımlanan bir makale, yasaklanması gerektiğini belirtti ve ardından AB hemen yasakladı” dedi.
Yıkayarak Geçmiyor
Bu maddeyi vatandaşın görme ya da anlama şansı olmadığını anlatan Yrd. Doç. Dr. Şık, şunları söyledi: “Bu zehirlerin ne tadı ne kokusu var. Yapılması gereken en önemli şey bu kimyasalın toplatılması. Bu maddeyi toplamak 2-3 günü alır. Toplatılma kararı üzerinden 1.5 yıl geçmiş ama kullanılmaya devam ediyor.
Şık, bakanlıktan bu ürünlerin toplatılması gerektiğini; klorpirifosun detaylı bir şekilde ovularak yapılmadığı sürece yıkayarak geçmeyeceğini belirtiyor.
AB’nin 2016 ihracat analiz kayıtları ile 2017’deki kayıtlarında çeşitli gıda ürünlerinde klorpirifos maddesi nedeniyle ürünlerin iade edildiğini gösteriyor. Yrd. Doç. Dr. Bülent Şık’a göre bu bulgular bu ilacın kullanıldığını kanıtlıyor.
Klorpirifos daha önceki yıllara ilişkin kayıtlarda; 2011, 2012, 2013 yıllarında tespit edilmemiş, ancak 2016 yılında çok önemli bir artış görülüyor.Bülent Şık, bunun sebebinin bayilerde bulunan bu zararlı kimyasalların toplatılmadığı için piyasaya verilmesi olduğunu belirtiyor.
2016 yılında AB’ye giden ve geri dönen ihracat tarım ürünlerinin geri dönüş sebebinin üçte biri klorpirifos nedeni ile. Bu yıl Ocak ile Temmuz ayı arasındaki kayıtların dört biri ise yüzde 27 yine bu madde ile ilgili.
Kaynak: Vatan, Gıda Hattı