Geçen Çarşamba gününden bu yana konuşulan Hollanda seçimlerinde belki de gözden kaçan en önemli ayrıntı, Hayvanlar Partisi’nin (PvdD) elde ettiği başarıydı.
Marianne Theime liderliğindeki parti, iki olan milletvekili sayısını beşe yükselterek, çok parçalı parlamentoda koalisyon için önemli bir konuma yükseldi.
Bu başarı ile umutlanan Hayvanlar Partisi’nin yeni hedefi önümüzdeki 10 yıl içinde sandalye sayısını 20-25’e yükseltmek. Çünkü PvdD’ye göre, şu an üzerinde çok fazla durulmasa da iklim değişikliği ve sürdürülebilir çevre en önemli sorunların başında beliyor.
Hayvanlar Partisi’nin elde ettiği başarıda pay sahibi olan binlerce Hollandalı seçmenden biri olan 20 yaşındaki Pep van Herpen, 14 yaşında izlediği et endüstrisi ile ilgili bir belgeselden sonra vejateryen olmuş.
‘Neden hiç çevre konuşulmuyor?’
O zamandan beri çevre sorunları konusunda duyarlı. Seçim propagandaları sırasında neden hep daha çok para ve iyi bir gelir konuşulduğunu anlamadığını söylüyor. “Neden hiç çevre konuşulmaz. Oysa en önemli sorun çevre krizi değil mi?” diye soruyor.
Araştırmacı Peter Kanne, AD gazetesine yaptığı açıklamda, Pepe van Herpen gibi, parti seçmeninin yüzde 71’inin bilinçli ve ideolojik nedenlerle Hayvanlar Partisi’ne oy verdiğini söylüyor.
Kanne’ye göre, parti yüksek eğitimlilerle düşük eğtimli seçmeni birleştirdi. Her iki kesimin de ortak noktası hayvan sevgisi. Ancak yüksek eğitimli seçmen dünya çapında sürdürülebilir ekonomi ve çevre dostu politikalar konusuyla da yakından ilgileniyor.
Partinin kurucuları arasında yer alan ve Hayvanlar 2015’te senatoya gönderdiği iki isimden bir olan Niko Koffeman’a göre, Hayvanlar Partisi, tek konu partisi olmaktan çıktı.
Seçimler öncesi sadece hayvan hakları ve çevre değil; sağlık, emeklilik ve kira sorunları gibi değişik konularda çalışma yaptıklarını belirten Koffeman, bunda da başarılı olduklarını düşünüyor.
Parti lideri Marianne Theime’ye göre Hollanda seçimlerinde “yeşil politikalar” kazandı. Seçmen, hükümetin politikalarını cezalandırdı.
Senatör Koffeman’a göre de, seçim sonuçları ile Hayvanlar Partisi seçmenin gözünde beklediği yükselişi yakaladı. Artık, “Hayvan hakları bana göre değil” deyip, oy vermeyen seçmenin fikrini değiştirmeyi başardıklarını düşünüyor.
Koffeman, partinin yeni hedefini, gelecek 10 yıl içinde 20 – 25 milletvekili kazanmak ve iktidarın en önemli alternatifi olarak açıklıyor. İklim değişikliği ve artan çevre sorunları nedeniyle seçmeninin kendilerine olan ilgisini arttıracağına inanıyor.
PvdD’li senatör, Sosyalist Parti, Yeşil Sol, Hristiyan Birliği ve Başbakan Rutte’nin Liberal Sağ Parti’si ile kurulacak bir “gökkuşağı koalisyonuna” girebileceklerini söylüyor.
Ancak, iktidar ortağı olsalar da iklim değişikliği ve hobi avcılığı ile mücadele gibi savundukları bir çok konuda geri adım atmayacaklarını vurguluyor.
Hukuku eğitimi gören 1972 doğumlu Marianne Theime öncülüğünde 2002 yılında kurulan Hayvanlar Partisi, ilk kez 2006 seçimlerine katılarak bu alanda dünyadaki tek parti ünvanını kazandı.
Hayvan hakları ve çevre politikaları ile ilgili söylemleri halkta karşılık bulan parti, ilk kez 2012 seçimlerinde meclise 2 milletvekili sokmayı başardı.
Hayvanlar Partisi, 2015’deki senato seçimlerinde de 2 sandalye elde etti. Marianne Theime, lider olarak girdiği üçüncü genel seçimde milletvekili sayısını 5’e yükseltti.
Yusuf Özkan
Lahey, Hollanda
BBC Türkçe