Brezilya’da Yerli kadınlar, Amazon’daki orman yangınlarından sorumlu tuttukları Bolsonaro hükümetini protesto etmek için tarihin en büyük Yerli kadın yürüyüşünü gerçekleştirdi. Yangınların son bulması için uluslararası toplumun desteğini talep eden Amazon kadınlarının hepimize bir mesajı var: “Doğa ananın katliamı hepimizin sorunu.”
Dünyanın akciğerlerinden biri olarak görülen Amazon ormanının büyük bölümüne ev sahipliği yapan Brezilya’da orman yangını sayısı bu yıl şimdiden rekor seviyeye ulaştı. Ülkede yangınların gerçekleştiği Amazon ormanı, emdiği karbon miktarı düşünüldüğünde dünyanın küresel ısınmaya karşı en önemli değerlerinden biri.
Uzmanlar, yangınlarda her dakika bir futbol sahası büyüklüğünde bir ormanlık alanın yok olduğunu belirterek, yangınların durdurulamaması halinde Amazonlar’ın dev bir bozkıra dönüşerek karbondioksit yaymaya başlayacağını söylüyor.
Uluslararası bir kriz
Orman yangınlarındaki rekor artış, Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro’nun göreve geldiği Ocak ayından bu yana yaşandı. Brezilya’yı ormansızlaşmayla mücadeleye sırtını çevirmekle suçlayan Norveç ve Almanya Amazon’un korunması için yaptığı mali yardımları keserken, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron konunun G7 zirvesinde gündem maddesi olması gerektiğini açıklamıştı. Macron, zirve sonucunda, G7 ülkeleri olarak Amazonlar’daki orman yangınlarının söndürülebilmesi için 20 milyon avro destekte bulunacağını açıkladı: “Bu sadece söz konusu ülkeler için değil aynı zamanda tüm insanlık için bir dram.”
Öte yandan İrlanda ve Fransa, Amazon yangınları ile ilgili harekete geçilmemesi durumunda, Güney Amerika ülkeleri ile kurulan ticaret anlaşmasını onaylamayacaklarını açıkladı.
Amazonları ekonomik faaliyete açma politikası
Çevreciler ise Bolsonaro yönetimini, yağmur ormanlarının bulunduğu bölgede madencilik, kerestecilik ve tarım faaliyetlerini geliştirmek için ormanların yakılmasını teşvik ettiği gerekçesiyle eleştiriyor.
Bolsonaro ise Amazon ormanlarında çıkan yangınlara devlet yardımlarını kestiği sivil toplum örgütlerinin neden olduğunu iddia etse de bugüne kadar hiçbir delil sunmuş değil.
Yangınlardan en çok etkilenen Yerliler
Amazon ormanlarındaki yangının en çok etkilediği insanlar arasında bölgedeki yerli halk da var. Amazonlar bir milyondan fazla yerliye ve temas kurulmayan 100 kabileye ev sahipliği yapıyor.
Yerlilere göre bu yangınlar “tesadüf” değil. Onlar, yerli karşıtı Bolsonaro’nun Yerli hakları yok etmek istediğini ve yangınları Amazon topraklarını şirketlere peşkeş çekmek için kasten başlattığını söylüyorlar.
Geçtiğimiz hafta, binlerce Yerli kadın başkent Brasília’da yangınları protesto etmek için yürüdü.
Eski cumhurbaşkanı yardımcısı adayı ve şu an yerli hakları grubu Articulação dos Povos Indígenas’ın lideri Sônia Guajajara yaptığı açıklamada, “Bölgemizde şiddet ve yıkımı artıran, kadınları doğrudan etkileyen cumhurbaşkanının nefret dolu söylemlerini kınamaya geldik” dedi.
Célia Xacriabá’ya göre, tarihte ilk kez, Yerli kadınların yürüyüşüne, 100 farklı kabileden 2.000’den fazla kadın katıldı: “Bu sadece sembolik olarak önemli değil aynı zamanda tarihsel ve politik olarak da önemli olan bir hareket. Haklarımızı almaya çalıştıklarında, yalnızca bölgemizi savunmak yeterli olmuyor. Ayrıca kurumsal alanlar ve siyasi temsiliyet gibi köylerimizin ötesindeki alanları işgal etmemiz gerekli. ”
Xacriabá, Bolsonero hükümetine karşı seslerini yükseltmek için uluslararası toplumun desteğini beklediklerini ifade ediyor: “Uluslararası topluluğa bizi desteklemeye, seslerimizi ve bugün kendi hükümetimiz tarafından uygulanan, yerli halkların sistematik bir biçimde yok edildiği ‘yasal’ soykırım ile mücadelemizi güçlendirmeye çağırıyoruz. Bu aynı zamanda hükümetin çevre katliamına hep birlikte karşı çıkmak için de bir fırsat. Doğa ananın katledilmesi, hepimizin sorunu.”
Kaynak: NewsMaven, Deutche Welle, BBC Türkçe, Euronews