Dünyanın en eski yerleşimlerinden biri, 12 bin yıllık geçmişi bulunan ve Ilısu Barajı altında bırakılacak olan Hasankeyf’i yaşatmak için bir araya gelen HasanKeyf Gönüllüleri 9 Eylül 2017’de Beşiktaş Barboros Meydanı’nda bir basın açıklaması gerçekleştirdi.
Hasankeyf Antik Kentindeki vadilerde bulunan mağaralara “tehlike arz eden kayaların düşürülmesi” adı altında yapılan çalışmalarda kayaların dinamit ile yıkılması üzerine bir araya gelen ekoloji mücadelesi yürütenler ile yöre derneklerinin ortaklaşa yaptığı açıklamasıni İstanbul Ekoloji Meclisi Aktivisti Betül Taylan okudu. Basın açıklamasında şöyle denildi:
İlk defa 1954 yılında DSİ’nin saha araştırmalarında ortaya atılan ve 2019 yılında tamamlanması planlanan Ilısu Barajı Hidroelektirik Santrali her alanda geri dönüşü olmayan zararlara neden olacaktır. Bu projeyle 250’ye yakın höyük, 5 binden fazla mağara ve çok sayıda kültürel varlık; 199 yerleşim alanı sular altında kalacak. 10 binden fazla insan göç etmek; masa başında imal edilmiş TOKİ’lere veya Ilısu Barajı’nı aratmayan, ölüm saçan projelerin kol gezdiği kentlere taşınmak zorunda kalacak. Dicle Vadisi’nin ekosistemi tahrip edilecek; rakamlarla ifade edilemeyecek kadar çok canlı bu süreçten etkilenecek; yaşam alanlarından sürülecek veya burada suların altında yok olmaya mahkum kalacak. Bazıları sonsuza kadar bir tür olarak yeryüzünden silinecek.
Sadece Ilısu Baraj Gölü’nün kaplayacağı 331 km karelik alan değil; Dicle’nin güneye doğru özgürce aktığı her yer; benzer kaderi paylaşacak. Bir ceylan, tıpkı kendinden öncekileri gibi su içtiği yere gittiğinde Dicle Nehri’nin özgürce akmadığını görecek; sazlıkların arasında dolaşan balıklar susuzluktan ölecek; bostanlarını sulayamayan köylüler, kuruyan sebzelere bakacak… Veya tıpkı Atatürk Barajı gibi bir tehdit aracı olarak kullanılan kapaklarının açılmasıyla güneydeki her şey sular altında kalacak. Evet, çünkü bu proje bir tehdit aracı aynı zamanda. Bu yüzden de siyasi bir proje.
Baraj alanına su tutulmadan 8 kültür varlığını taşıyacaklarını vadediyorlar, insanlara TOKİ’lerde ev vereceklerini söylüyorlar. Ama yaşam Zeynel Bey Türbesi’nin taşınması gibi “kısacık” bir zamanda oluşmaz. Ilısu Barajı Hidroelektirik Santrali Projesi altında kalacak Hasankeyf ve diğer yerler; Güçlükonak’tan Siirt’e binlerce yıllık tarihin, emeğin ürünüdür. Bir kaç on yılda oluşamaz. Ama bir kaç on yıllık ömürlü baraj için kadim halkların yaşam alanları ve miras aldıkları her şey bir çırpıda, geri dönüşü olmayan bir şekilde yok edilebilir.
Su tutulduğunda, tıpkı diğer baraj alanlarında olduğu gibi, artık her şey için çok geç olacak. Tarih, yaşam alanları, ekosistem bir çamur yığının içinde boğulurken; yani gelecek yok olurken birileri zengin olacak. Evet, sermaye bu barajın yapımından, buralarda sözüm ona üretilecek, yurt dışına pazarlanacak enerjiden para kazanacak; sonra halklara karşı silah olarak kullanacak. Doğal alanların katliamından, kültürel varlıkların yok edilmesinden, canlıların yerinden edilmesinden; yani ölümden ürettiği enerji ile ihya olacak. Ölümün ismine ise sadece kendisinin inandığı bir isim koyacak: Kalkınma.
Hasankeyf nezdinde Ilısu projesine karşı mücadele verenler, Dicle Nehri’nin özgür akan sularında kendi silüetlerini gördü; kentlerde göremediği toprağın kokusunu içine çekti, umutları binlerce yıllık tarihin içinde gezindi. Ve en önemlisi buralardan beslendi. Bu yüzden Hasankeyf’i yaşatmak için verilen mücadele, sermayenin inanamayacağı kadar kuşakları aştı. Bu yüzden güçlüyüz ve bizim umudumuzu dinamitleyemezsiniz. Dinamitleriniz kendi yalanlarınızı gün yüzüne çıkarmaktan başka bir işe yaramaz.
Ilısu Barajı Projesi durdurulsun, Hasankeyf yaşasın.
Ölüm saçan projelere hayır!
Bireylerin yanısıra kurumların da yer aldığı Hasankeyf Gönüllüleri’nin basın açıklamasına aşağıdaki kurumlar imzacı oldu.
Adıyaman Dernekleri
Ağrı Dernekleri
Amasraya Dokunma
Amed Dernekleri
Arkeologlar Derneği İstanbul Şubesi
Artvin Çevre Platformu
Bakırtepe Çevre Platformu
Barış Bloku
Başka Bir Atölye (B1A)
Bartın Çevre Kültür ve Doğal Varlıkları Koruma Derneği
Bartın Hayvanları Koruma ve Yaşatma Derneği
Batman Dernekleri Federasyonu (Elih-BADEF)
Bingöl Dernekleri
Bitlis Dernekleri Federasyonu
Çağdaş Erzurum Dernekleri Federasyonu (ÇEDF)
Demokratik Alevi Dernekleri
Dersim Dernekleri Federasyonu (DEDEF)
Divriği Kültür Derneği
Doğu-Güneydoğu Dernekleri (DGD) Platformu
EGEÇEP (Ege Çevre Platformları)
Eleştirel Okuma ve Yazıevi Topluluğu
Erzurum Dernekleri
Gezginler
Haliç Dayanışması
Halkların Demokratik Kongresi İstanbul Ekoloji Meclisi
Halkların Demokratik Kongresi Antalya Ekoloji Meclisi
Halkların Demokratik Kongresi Mühendisler Mimarlar ve Şehir Planlamacıları Meclisi
Iğdır Derneği
İstanbul Çevre Konseyi
İstanbul Hakkari Der
Kadın Yazarlar Derneği
Karadeniz İsyandadır Platformu
Karakoçan Dernekleri Federasyonu
Kars Dernekleri
KAYYDER
Mardin Dernekleri Federasyonu
Munzur Çevre Koruma Derneği
Munzur Koruma Kurulu
Muş Dernekleri
Özgür Hukukçular Platformu
Patika Ekoloji
Peri Vadisi Koruma Platformu
Senoz Vadisi Koruma Platformu
Siirt Dernekleri
Sosyal Ekolojik Direniş
Şanlı Urfa Dernekleri
Şırnak Dernekleri
Tüm Tokatlılar Derneği (TÜM TOK)
Van Dernekleri
Yaşam ve Dayanışma Yolcuları
Yazarevi Topluluğu Derneği
Yeşil Direniş Ekoloji ve Yaşam Gazetesi
Yeşil Öfke Ekoloji Kolektifi